Nooit meer slapen	4 juni 2016
Vandaag is het best wel koud buiten. Het is één graad Celsius met harde wind. De gevoelstemperatuur is onder nul, terwijl in Nederland het lekker warm wordt, maar waar wolkbreuken lokaal de straten blank zetten. Het is een bekend verhaal. Klimaatopwarming. Maar ik moet het vertellen. Niet klimaatverandering, maar klimaatopwarming zoals Peter Kuipers-Munneke tegen me zei. Niet onze kleinkinderen, maar wijzelf ervaren nu klimaatopwarming.

	De dagelijkse stand van zaken van het zeeijs wordt bijgehouden door http://www.nsidc.org. Hier staan twee van hun afbeeldingen van 2 juni 2016. De + is de geografische noordpool. Daaronder ligt Groenland in het grijs. Rechts van de noordpool ligt Spitsbergen. Niet in het ijs, maar in het blauw. De gehele Barentszee is blauw tot aan Nova Zembla. De rode lijn geeft aan wat het vroeger was op deze datum. De grafiek laat zien hoe we weer richting een nieuw record gaan in de ijsbedekking. En mocht dat niet zo zijn, dan wordt het zeker een record in ijsvolume. Want het ijs is veel dunner.
Ik ben geen klimaatexpert. Ik bestudeer ecosystemen en voedselwebben door voornamelijk naar vogels te kijken. Maar ik heb al wel dertig jaar de kans gehad om ieder jaar in het noordpoolgebied te komen. En hier in het noorden is de opwarming duidelijker dan overal elders op de wereld. Vijfentwintig jaar geleden werd me nog verteld dat de opwarming vooral in Siberië zou plaatsvinden en dat Spitsbergen veel minder zou veranderen doordat het zeewater de temperatuur buffert. Maar dat bleek niet waar. In 2006 was het een erg warm jaar. Sindsdien hebben we nieuwe vissoorten, kunnen we geen enkele winter meer over het ijs naar de andere kant van het fjord, hebben de rendieren last van ijzel, en komen de brandganzen een week eerder om te broeden.

Ik heb dit jaar al weer heel wat keren mijn verhaal verteld. Daarbij laat ik geen toekomstvoorspellingen zien. Dat is niet meer nodig. Anderen weten meer van modellen dan ik. Maar ik heb mijn eigen ervaring en meetwaardes van wat er gebeurt. En dat heeft me wakker gehouden afgelopen nacht en daarom moet ik nu dit schrijven. Sinds januari 2016 heb ik de volgende twee plaatjes in mijn verhaal opgenomen. De eerste laat op een kaart zien waar de temperatuur was toegenomen ten opzichte van de normale situatie uit de periode 1951-1980. Let op de legenda. De hoogste temperatuurstijgingen liggen in het poolgebied en wel tussen de 4 en 12 graden.


De grafiek hierboven laat het nogmaals zien op een indringende wijze. Over de x-as reis je van links van de zuidpool (-90) via de evenaar (0) naar de noordpool (90) rechts. Als je nu de lijn van de temperatuurtoename volgt, dan was het zuidpoolgebied kouder dan normaal. Het grootste deel van de wereld was 1 graad warmer. Nederland ligt op 53 graden. Ook nog één graad. En dat terwijl we een heerlijk warme januari hadden voll bottende knoppen. Maar dan gebeurt het. De temperatuur is steeds meer toegenomen naarmate je noordelijk komt. Op Spitsbergen was het in januari 2016 7 graden warmer dan normaal. Het is allemaal hetzelfde verhaal. Het ijs smelt, de temperatuur gaat omhoog. Voor ik gisteren naar bed ging keek ik nog even op de website voor de weersverwachting. Daar stond het weer anders geformuleerd. De laatste 66 maanden (5 1/2 jaar) is de temperatuur iedere maand hoger geweest dan de normalen (zie http://www.yr.no voor wie de Noorse taal begrijpt). Toen dacht ik weer aan de grafiek hierboven. Wat betekent dat wel niet voor een trekvogel die naar het noorden vliegt en probeert op het goede moment aan te komen voor het broedseizoen. Ik moet naar buiten. Ik moet gaan meten. Ik moet dit vastleggen. Jammer maar waar. Het zij zo. Nooit meer slapen.

select a new keyword
choose a keyword from the list in this box: